Zamieszczone dane to transkrypcje wywiadów, które zostały zrealizowane w ramach badania do pracy licencjackiej pt. “Społeczne tworzenie (nie-)własności mieszkania w zasobach Towarzystwach Budownictwa Społecznego Warszawa Północ”, oddanej na Wydziale Socjologii UW i napisanej pod opieką dr Barbary Audyckiej-Zandberg z ISNS UW. Wszystkie wywiady zostały przeprowadzone w kwietniu i w maju 2024 r. przez studentkę Wydziału Socjologii - autorkę pracy (Klarę Lewandowską), która w transkrypcjach widnieje jako “Badaczka”.
Punktem wyjścia do przeprowadzenia badania była nietypowość i złożoność formy prawnej mieszkań w Towarzystwach Budownictwa Społecznego, która to forma prawna jest bardzo różnie interpretowana. Badanie miało na celu analizę tego, w jaki sposób mieszkanki TBS rozumieją swój tytuł prawny do mieszkania (jako własność, najem…) i jaką relację prawną wytwarzają ze swoim mieszkaniem w TBS. Autorka postawiła hipotezę, że istotnym punktem odniesienia w tworzeniu tej relacji prawnej jest instytucja mieszkania własnościowego, cząstkowym celem badania było więc też zestawienie ze sobą tego, jakie znaczenia mieszkańcy TBS nadają tym dwóm odmiennym formom prawnym mieszkania: mieszkaniu w TBS i mieszkaniu na własność.
W ramach badania zrealizowano 10 wywiadów pogłębionych (9 indywidualnych i 1 z parą) z mieszkańcami(nkami) zasobów Towarzystwa Budownictwa Społecznego Warszawa Północ. Rozmówcy zamieszkiwali w trzech różnych inwestycjach tej spółki TBS na Pradze Północ i na Bemowie. Dwie inwestycje to starsze osiedla TBS, wybudowane w latach 2000 - na ul. Strzeleckiej i na ul. Pełczyńskiego - zaś trzecia to nowa inwestycja, oddana do użytku w 2023 r. - też na ul. Pełczyńskiego. Wśród rozmówczyń znajdowały się więc zarówno nowe jak i długoletnie mieszkanki. Dane na temat spółki TBS Warszawa Północ i jej inwestycji dostępne są na stronie www.tbspolnoc.pl
Rozmówcy zostali zrekrutowani przez badaczkę za pośrednictwem grup na Facebooku, zrzeszających mieszkańców warszawskich TBS-ów oraz w interakcjach na żywo z przechodniami na wybranych osiedlach.
Co istotne, wywiady zostały przeprowadzone jedynie z najemcami w TBS, których gospodarstwo domowe dysponowało tzw. partycypacją w kosztach budowy mieszkania. Badanie nie dotyczyło najemców, którzy mieszkali w lokalach należących do miasta Warszawa, ponieważ mieszkania te funkcjonują na zasadzie najmu komunalnego - najemczyń tych mieszkań nie dotyczy więc specyficzny dla TBS tytuł prawny do mieszkania, który jest przedmiotem badania.
W wywiadach poruszone zostały następujące zagadnienia: podstawowe informacje o sytuacji mieszkaniowej rozmówców, decyzja o zamieszkaniu w TBS i proces uzyskiwania mieszkania, wprowadzanie zmian w mieszkaniu TBS, opinia o mieszkaniu w TBS, odczuwany i rzeczywisty tytuł prawny do mieszkania w TBS (najem, partycypacja, możliwość wykupu na własność), definicja i postrzeganie mieszkania własnościowego, opinia o formach prawnych mieszkania w ogóle, prawa i obowiązki mieszkanek TBS, zobowiązania spółki TBS wobec mieszkańców, plany na przyszłość rozmówczyń i proces pozbywania się mieszkania, dane metrykalne (pochodzenie, skład gospodarstwa domowego, wykształcenie, główne zajęcie/zawód, budżet gospodarstwa domowego, w tym wydatki na mieszkanie). Szczegółowy spis pytań widnieje w załączonym scenariuszu wywiadu.
W spisie wywiadów znajdują się informacje o dacie i formie przeprowadzenia wywiadu, płci rozmówcy oraz o inwestycji TBS, w której mieszka rozmówczyni.
