Zbiór zawiera 8 transkrypcji indywidualnych wywiadów jakościowych oraz materiały uzupełniające. Wywiady zostały przeprowadzone w 2022 r. w ramach niewielkiego projektu zatytułowanego „Prekaryjne kariery zawodowe a punkty zwrotne w życiu – rekonstrukcja trajektorii biograficznych” z osobami, które wcześniej uczestniczyły w Polskim Badaniu Panelowym POLPAN (www.polpan.org) – ilościowym badaniu struktury społecznej.
Podstawowym celem projektu była rekonstrukcja trajektorii biograficznych wybranych respondentek i respondentów badania POLPAN w oparciu o (a) kwestionariuszowe dane POLPAN, (b) wywiady biograficzne z tymi samymi osobami.
Badane osoby charakteryzowały się tym, że podczas badania POLPAN zrealizowanego w 2018 r. zadeklarowały, iż są już na emeryturze oraz otrzymują świadczenie emerytalne w bardzo niskiej kwocie (w sprawie szczegółowych kryteriów doboru prosimy o kontakt z autorami zbioru). Za takim doborem stało założenie, że wcześniejsze kariery zawodowe tych osób były krótkie lub przerywane, a podejmowane prace niskopłatne lub nieoskładkowane. Założenie to sprawdziło się w większości przypadków, choć nie we wszystkich.
Badanie miało następujące cele szczegółowe:
- uzupełnienie danych kwestionariuszowych dotyczących kariery zawodowej wybranych respondentek i respondentów badania POLPAN informacjami na ten sam temat pochodzącymi z retrospektywnej opowieści biograficznej – w celu lepszego zrozumienia przebiegu tych karier,
- zidentyfikowanie wydarzeń (punktów zwrotnych) w życiu respondentek i respondentów, które w ich ocenie wpłynęły na taki a nie inny przebieg zatrudnienia, z uwzględnieniem perspektywy gender,
- pogłębienie wiedzy na temat sytuacji ekonomicznej respondentek i respondentów, jej zmian w czasie oraz sposobów radzenia sobie z ewentualnymi trudnościami materialnymi,
- zdobycie wiedzy na temat tego, jak respondentki i respondenci oceniają (a) własną sytuację (oraz gdzie umiejscawiają jej powody/źródła), (b) otoczenie instytucjonalne, w którym żyją teraz i w którym przebiegała ich kariera zawodowa.
Badanie miało też cele metodologiczne, takie jak:
- podjęcie próby zweryfikowania danych kwestionariuszowych przez zestawienie ich z danymi z wywiadów biograficznych,
- wychwycenie momentów, w których przez „sito” pytań kwestionariuszowych umykają informacje istotne dla badania i rozumienia przebiegu karier zawodowych,
- przetestowanie pytań i narzędzi badawczych, planowanych do zastosowania w większym projekcie dotyczącym osób starszych i ich sytuacji emerytalnej.
Jeśli chodzi o metodę, założeniem wyjściowym było prowadzenie wywiadów metodą autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego, w praktyce jednak większość wywiadów przyjęła formę swobodnego wywiadu pogłębionego. Po zakończeniu wywiadu osoby prowadzące proponowały osobom badanym wypełnienie dwóch dodatkowych narzędzi: (a) ankiety “Warunki życia emerytów” oraz (b) “Kwestionariusza zdarzeń życiowych”. Wyniki ankiety dołączono do zbioru, wyników “Kwestionariusza” – nie (po pierwsze dlatego, że narzędzie to nie sprawdziło się, po drugie – w tych przypadkach, w których zostało wypełnione, treść mogłaby niekiedy doprowadzić do identyfikacji osób badanych).
Badanie zostało przeprowadzone za zgodą kierownika badania POLPAN. Respondenci podpisywali osobne zgody na udział w nim. W badaniu uczestniczyło 14 osób, jednak 6 z nich nie wyraziło zgody na archiwizację materiałów.
